Partners in een samengesteld gezin

Veel vragen

In een samengesteld gezin krijg je als partners te maken met veel vragen: hoe gaan we om met onze verschillende visies over opvoeding? Welke gewoontes uit ons vroegere gezinsleven krijgen een plaats in ons nieuwe gezin? Welke waarden en normen vinden we daarbij belangrijk? Hoe bouwen we aan een band tussen stiefouder en stiefkind?... Het liefst wil je zo snel mogelijk tot een harmonieus gezinsleven komen. Maar het is belangrijk om eerst te accepteren dat een samengesteld gezin anders is dan een  'traditioneel' gezin. 

Insiders en outsiders

Iedereen in een gezin heeft nood aan een gevoel van veiligheid en verbinding: ben je er voor mij? In een samengesteld gezin komt dat gevoel van veiligheid en verbinding soms onder druk te staan. Bijvoorbeeld: een kind heeft het gevoel niet meer gezien te worden nu één van de ouders een nieuwe relatie heeft. Of een plusouder heeft het gevoel op de tweede plaats te komen. Een ouder krijgt al gauw de indruk er tussen te staan.

Waar komt dit vandaan? In een samengesteld gezin is er een dynamiek van insiders en outsiders. Dit filmpje (in het Engels) of dit filmpje (in het Nederlands) legt dit uit.

Ouders hebben een primaire relatie met de partner en met het kind. Ze ervaren vaak een conflict: ‘ik kan niet voor én mijn kinderen én mijn nieuwe partner goed doen, terwijl ik zo mijn best doe. Wat ik ook doe, het is nooit goed’.

Plusouders zijn uitgesloten van de ouder-kindrelatie en zijn op dat vlak een outsider. Zij hebben nood aan een partner waarop ze kunnen rekenen en bij wie ze ervaren dat hun partnerrelatie ertoe doet. Dit is belangrijk om te kunnen omgaan met de eenzaamheid en het buitengesloten voelen die samenhangen met de outsider-positie.

Samenwerken als team in een samengesteld gezin

Wat zijn de verschillende rollen van partners in een samengesteld gezin?

• Als ouder ben je verantwoordelijk voor de opvoeding van je kinderen. Na een scheiding deel je die verantwoordelijkheid met je ex-partner. Het is ook jouw taak om uit te komen voor de keuzes die je maakt, zoals je keuze voor deze nieuwe relatie. Als je kinderen onbeleefd zijn tegenover je partner bijvoorbeeld, is het aan jou om duidelijk te maken dat dit niet kan.
• Als plusouder ben je een partner van iemand die kinderen heeft. Het is belangrijk om ruimte te geven voor het ouderschap van die partner.
• Heb je allebei kinderen, dan is elk de ouder van de eigen kinderen. Je hoeft niet alles hetzelfde willen doen in een samengesteld gezin. Als er andere regels zijn voor de verschillende kinderen, leg dit dan aan hen uit.
• Als partners maak je afspraken over het huishouden (bijv. de inrichting van het huis, de taakverdeling, de verdeling van de kamers, de plaatsen aan tafel…). Je kunt samen bespreken in welke beslissingen je de kinderen betrekt.

Deze verschillende rollen vragen veel van partners in een samengesteld gezin. Je moet kunnen samenwerken om met deze verschillende rollen om te gaan.