Voor organisaties

De veranderde rol van vaders

Gezinnen zijn dynamisch en worden beïnvloed door verschillende hedendaagse uitdagingen, zoals het combineren van werk, gezin, opvoeding, vrije tijd... Tot het einde van de vorige eeuw stond de vader in veel gevallen symbool voor autoriteit. In het traditionele gezin zorgde de moeder voor de emotionele aanwezigheid en de dagelijkse zorg. Dat model is tegenwoordig veel minder van toepassing.

Veel vaders zijn zoekend naar informatie en initiatieven die hen kunnen inspireren in hun vaderrol. In de literatuur wordt veel geschreven over het belang van de moeder-kindrelatie. Over de vader-kindrelatie is er minder onderzoek. Vaders willen ondersteuning en informatie over opvoeding waarin rekening gehouden wordt met de diversiteit aan gezinnen in de hedendaagse samenleving.

Wat kunt u doen als organisatie?

Meer en meer organisaties willen een aanbod voor vaders creëren. Daarbij is het belangrijk dat organisaties ruimte maken voor individuele ondersteuning en persoonlijke gezinsvragen van vaders. Workshops en opvoedbijeenkomsten zijn ook een goed middel om in groep een interactief gesprek te realiseren. Daardoor kan een proces van reflectie geactiveerd worden dat hen als opvoeders helpt. Vaderbetrokkenheid is belangrijk voor het welzijn van het hele gezin maar vooral voor de ontwikkeling van de kinderen. Door vaders aan het woord te laten komen, worden ze actief gestimuleerd om na te denken over de mechanismen binnen het gezin en de gehanteerde opvoedingsstijl. Daarna kunnen een aantal instrumenten aangereikt worden over hoe ze de communicatie met hun partner en kinderen kunnen optimaliseren, de ontwikkelingsfases van de kinderen, over rollen van moeders en vaders en het belang van de samenwerking als ouders. Aan de hand van concrete voorbeelden, praktische adviezen en handige tips kan het thema besproken worden.

Via deze website willen we organisaties ondersteunen die op zoek zijn naar inspiratie en extra materiaal om vaders in hun zoektocht bij te staan. De vaders kunnen een aantal oefeningen thuis maken, en daarna kunt u als organisatie samen met hen hierover reflecteren. Op deze website vindt u uitgewerkte voorbeelden terug, die uw organisatie hierbij kunnen inspireren, bijvoorbeeld de Workshop communicatie met je tiener, die je samen met het kaartspel op deze website kunt gebruiken.

Vaders als partners beschouwen

Het is belangrijk om vaders als partners te beschouwen om een band van begrip, respect en openheid te kunnen waarborgen. Vanuit de hoogte spreken en dicteren moet zeker vermeden worden. Om alle deelnemende vaders bij het gesprek te kunnen betrekken is het essentieel te vertrekken vanuit de waarden van gelijke kansen, gelijke rechten en plichten en gelijkwaardigheid. Enkele tips:

De begeleider luistert actief naar de vaders.
De begeleider vertrekt vanuit een houding van empathie, onvoorwaardelijke acceptatie en echtheid.
De begeleider beschikt over (pedagogische) achtergrondinformatie over het onderwerp en opvoedingsvaardigheden.
Een goede begeleiding vergt inspanning. De begeleider heeft ervaring met groepsdynamieken: hoe een stille/passieve groep tot spreken brengen, of hoe een rumoerige groep of een groep die voortdurende afdwaalt terug bij het onderwerp brengen.
Betrek de vaders bij projecten en breng ze met elkaar in contact. Communicatie vanuit vaders zelf levert waardevolle input voor hulpverlening en ondersteunende instanties rondom gezinnen in kwetsbare situaties.
Maak ruimte voor hun inbreng en vragen, zodat zij serieus genomen worden en een gelijkwaardige rol kunnen spelen. Ook leren vaders onderling van elkaars expertise.
Bied extra ondersteuning aan migrantengezinnen en aan vaders die als vluchteling naar België zijn gekomen. Deze groep is extra kwetsbaar en heeft speciale aandacht nodig. Het is belangrijk om rekening te houden met hun culturele en levensbeschouwelijke achtergrond.
Samenwerken met partners die in contact staan met vaders is broodnodig om vaders uit specifieke groepen te betrekken.
Hou rekening met de beschikbaarheid van vaders door je openingsuren of tijdstip van bijeenkomst aan te passen.